czwartek, 10 marca 2022

Great Peasants' War as the struggle for the common / Wielka Wojna Chłopska jako walka o dobro wspólne

Great Peasants' War as the struggle for the common

"In central Europe, a mining and metallurgical revolution supplied the emergent capitalist order with a physical basis for money (silver) and manufacturing (iron and copper). Forests—and more importantly, forest commons—were rapidly transformed. Central European mining and metallurgical reached its zenith in the half century after 1470. This region produced the lion’s share of early capitalism’s basic raw materials: copper, lead, and iron. More significantly, new mining and metallurgical techniques underpinning as prodigious an industrialization as any that came after—allowed for a revolutionary increase in silver production. Here we can glimpse the origins of Cheap Money within Cheap Nature. Production of all metals soared, by fivefold or greater, between the 1450s and 1530s. Across central Europe, the new metallurgical capitalism scoured the countryside for fuel, effecting widespread pollution and deforestation.

(...) As mining boomed and forests retreated, forest enclosures advanced. By 1524, the radical priest Thomas Müntzer decried these enclosures, through which 'every creature should be transformed into property—the fishes in the water, the birds of the air, the plants of the earth: the creatures too should become free'. In 1450, 'there were still extensive forests, so there were few conflicts between peasants and forest overlords. . . . By 1525 the situation was entirely changed' (Blickle). The German Peasant War of 1525—as much a proletarian as a peasant revolt—registered not only a mighty protest against the lords’ enclosure of forests, but the stark realities of rapid changes in land and labor".

J.W. Moore, The Rise of Cheap Nature, In J.W. Moore (ed.), Antropocene or Capitalocene? Nature, History, and the Crisis of Capitalism, Oakland 2016.


Wielka Wojna Chłopska jako walka o dobro wspólne

"W Europie Centralnej rewolucja górnicza i metalurgiczna zaopatrywała wyłaniający się porządek kapitalistyczny w fizyczną podstawę pieniądza (srebro) i produkcji (żelazo i miedź). Lasy - a co istotniejsze, lasy wspólne - gwałtownie się przekształcały. Środkowoeuropejskie górnictwo i metalurgia osiągnęły szczyt w pół wieku po roku 1470. Obszar ten produkował lwią część wczesnokapitalistycznych produktów podstawowych: miedzi, ołowiu i żelaza. Co ważniejsze, nowe technologie górnicze i metalurgiczne - wspierające industrializację równie potężną, co wszystkie kolejne - umożliwiły rewolucyjny wzrost produkcji srebra. Odsłaniają się tutaj początki Taniego Pieniądza wewnątrz Taniej Natury. Pomiędzy latami 50. XV wieku a 30. wieku XVI produkcja metali poszybowała pięciokrotnie albo jeszcze wyżej. W całej Europie nowy kapitalizm metalurgiczny przetrząsnął krajobraz w poszukiwaniu paliwa, przynosząc powszechne zanieczyszczenie i deforestację.

(...) Wraz z boomem górniczym i wycofywaniem się lasów upowszechniło się ich grodzenie. W roku 1524 radykalny kapłan Thomas Müntzer potępił owe grodzenia, przez które 'wszystkie stworzenia stały się własnością: ryby w wodzie, ptaki w powietrzu, rośliny na ziemi - [...] trzeba wyzwolić również i stworzenia'. W roku 1450 'wciąż istniały rozległe lasy, dlatego między chłopami a panami sprawującymi władzę nad lasami toczyło się niewiele konfliktów [...]. Do roku 1525 sytuacja uległa całkowitej zmianie' (Blickle). W wojnie chłopskiej w Niemczech z 1525 roku - która była tyleż rewoltą chłopską, co i proletariacką - mieści się nie tylko potężny protest przeciwko grodzeniom lasów, ale także surowe realia gwałtownych zmian w ziemi i pracy".

J.W. Moore, Narodziny Taniej Natury, [w:] J.W. Moore (red.), Antropocen czy kapitałocen? Natura, historia i kryzys kapitalizmu, przeł. K. Hoffmann, P. Szaj, W. Szwebs, Poznań 2021.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz