The commoner's kinopolitics / Polityka ruchu pospólstwa

The commoner's kinopolitics

"The question that drives this book, why states are often concerned with limiting the movement of the poor, was inspired by the work of James C. Scott. Scott writes, in the introduction to Seeing Like a State, that he began working on the book with the question of 'why the state has always seemed to be the enemy of people who move around.' He notes that 'nomads and pastoralists (such as Berbers and Bedouins), hunter-gatherers, Gypsies, vagrants, homeless people, itinerants, runaway slaves, and serfs have always been a thorn in the side of states. Efforts to permanently settle these mobile populations (sedentarization) seemed to be a perennial state project—perennial because it so seldom succeeded.' Although Scott writes that this question ended up being a road not taken for him—his book instead focuses on why mega-planning projects by states often fail—his work inspired me to investigate it here.

(...) Historically, movement restrictions were not just at borders and were not always enforced with walls. In sixteenth- and seventeenth-century England, local lords wanted to make common lands—mostly pastures and forests used by peasants for basic subsistence—more profitable in the emerging agrarian capitalist economy. They limited free movement into pastures and forests by building hedges around them and converting them into private properties, which they used as fields for commodity crops or pastures for their own sheep.

(...) In addition to locating and settling the poor, these movement restrictions control and limit access to resources, not only for individuals but increasingly for other states and corporations. In the second half of the twentieth century, one of the last bastions of free movement, the high seas, was carved up at the United Nations through the creation of the Law of the Sea. Previously, coastal states only had jurisdiction within three nautical miles (5.6 km or 3.5 miles) of the coastline and could not regulate the movement of ships and other states farther off their coasts. The new agreement, which was signed in 1982 and came into force in 1994, extended coastal states’ claims to resources to as far as 350 nautical miles (648 km or 403 miles) from the coast. This allows for oil extraction in deep-sea wells and for states to sign contracts for factory fishing far off their coasts. This single document extended movement restrictions to 44 percent of the ocean, which it reclassified as territorial seas, exclusive economic zones, and extended continental shelves, just as enclosure in England 400 years earlier turned common lands into private property.

The billions of dollars spent on mapping, enclosing, and bounding territories have dramatically transformed, restricted, and controlled the movement of people. (...) When passive expressions of power such as walls, borders, or property laws fail, physical violence is often the only means left to prevent undesired movement. Some migrants are killed by border agents, but most deaths at borders occur because new enforcement technologies, from walls to drones and high-technology sensors, make the crossing much more difficult and dangerous. Migrants are funneled through the parched deserts of the southwestern United States, across the Mediterranean to Europe on unseaworthy boats, through ports in the cramped confines of shipping containers, wedged inside the engine compartments of buses, or stuffed in the trunks of cars passing through the Chunnel connecting France and the United Kingdom.

(...) Although they are separated by four hundred years of history, Captain Pouch and his Diggers and Levellers, who rebelled against the enclosure of common lands in the Midlands Revolt, and migrants like Isaac and Gifty, the Ghanaian family who fled poverty in search of a better life in Europe, share a similar problem and made similar choices to resolve it. Both found themselves contained by lines on a map that restricted their ability to move and that protected the wealth and privilege of others. Both also refused to abide by the artificial boundary—in the same way that Harriet Tubman refused to abide by the system of slavery and fugitive slave laws, Mahatma Gandhi refused to abide by the laws of British colonialism, and Nelson Mandela refused to abide by the South African system of apartheid. The Diggers and Levellers contested exclusionary lines on the map by digging up the hedges and removing the evidence of the boundary on the ground. The migrants of today dig under, go around, climb over, or cut their way through the fences, walls, and security infrastructure that mark the edges of the global border regime. In response to their refusal to accept their own unjust exclusion, they are met with the full violence of the state. In the Midlands Revolt, this refusal cost the lives of more than forty rebels. Their leaders were put to death and then quartered as a warning for others to abide by the new system of enclosures. At the edges of the global border regime, more than 40,000 people have lost their lives in the past ten years. The leaders of countries around the world hope that the construction of new fences, the hardening of borders, and the deaths of migrants will dissuade others from making the same trip. The Midlands Revolt failed, but the effect of migrants’ refusal to abide by the global border regime is still an open question.

French philosophers Gilles Deleuze and Felix Guattari note that 'history is always written from the sedentary point of view and in the name of a unitary State apparatus, at least a possible one, even when the topic is nomads. What is lacking is a Nomadology, the opposite of history.' They contrast the ordering logic of the state with the nomad, who is continuously en route, whose trip does not have a beginning and an endpoint but is always in the middle. They argue that movement should constitute an alternative approach to understanding the human condition that does not privilege the sedentary state. Michel de Certeau, author of The Practice of Everyday Life, acknowledges the extent that the ordering project of the state has come to dominate life to the point that it is difficult to act outside of it, but his contribution is the notion of the tactic, the little actions by individuals that work to subvert the order of the state. De Certeau uses the example of a pedestrian moving through a city to explain how the order of the city is abided by and refused, through seemingly minor decisions that accumulate to signify a larger challenge to authority.

Refusing to abide by these enclosures and movement restrictions is a political act that can expose the violence of borders and the inequality of the global border regime. For much of the twentieth century, borders and state sovereignty were depoliticized in the sense that they were not up for debate. It was taken for granted that humans lived in states, those states contained nations, and those nations should be the fundamental political units in the world. This idea drove the Treaty of Versailles at the end of World War I and is the foundation of the post–World War II world organized through the United Nations. The movements of migrants are tactics that repoliticize the concepts of states, borders, and nations. This repoliticization does not necessarily mean the concepts are rejected; it could result in a further hardening of borders and more extreme systems of migrant capture and control, as the xenophobic responses in many countries attest.

Nevertheless, the thousands of deaths at borders and the callous and inhumane treatment of migrants create an opening to question the underlying logic of the state system that is predicated on violent exclusion at borders. Despite the deaths at borders and the violence of the state, millions more people continue to move. These migrants’ decisions are what Simon Springer terms a 'revolution of the everyday' where individuals become ‘insurgents’ by refusing the existing structures of domination and walking their own way. By refusing to abide by a wall, map, property line, border, identity document, or legal regime, mobile people upset the state’s schemes of exclusion, control, and violence. They do this simply by moving."

R. Jones, Violent Borders. Refugees and the Right to Move, London and New York 2016. 

Polityka ruchu pospólstwa

"Pytanie, które przyświeca tej książce – dlaczego państwa tak często zajmują się ograniczaniem przemieszczania się biednych – zostało zainspirowane pracami Jamesa C. Scotta. Scott pisze we wstępie do Seeing Like a State, że pracę nad książką rozpoczął od pytania: 'dlaczego państwo zawsze wydawało się wrogiem przemieszczających się ludzi?'. Zauważa, że 'koczownicy i pasterze (tacy jak Berberowie i Beduini), łowcy-zbieracze, Cyganie, włóczędzy, bezdomni, wędrowcy, zbiegli niewolnicy i chłopi pańszczyźniani zawsze byli solą w oku państw. Wysiłki mające na celu trwałe osiedlenie tych mobilnych populacji (sedentaryzacja) wydawały się odwiecznym projektem państwowym – odwiecznym, ponieważ tak rzadko się to udawało'. Chociaż Scott pisze, że to pytanie ostatecznie odnosi się do drogi, której sam nie obrał – zamiast tego jego książka koncentruje się na tym, dlaczego projekty realizowane przez państwa projekty megaplanowania tak często kończą się niepowodzeniem – to jego praca zainspirowała mnie do zbadania tej kwestii w tym miejscu.

(...) Historycznie rzecz biorąc, ograniczenia w przemieszczaniu się nie dotyczyły tylko granic i nie zawsze były egzekwowane za pomocą murów. W XVI i XVII-wiecznej Anglii lokalni władcy chcieli uczynić wspólne ziemie – głównie pastwiska i lasy wykorzystywane przez chłopów dla podstawowego utrzymania – bardziej dochodowymi dla powstającej agrarnej gospodarki kapitalistycznej. Ograniczyli swobodny przepływ na pastwiska i lasy, budując wokół nich żywopłoty i przekształcając je w posesje prywatne, które wykorzystywali jako pola upraw towarowych lub pastwiska dla swoich owiec.

(...) Oprócz procedur lokalizowania i osiedlania biednych, ograniczenia w przemieszczaniu się służą kontrolowaniu i ograniczaniu dostępu do zasobów, nie tylko dla jednostek, ale w coraz większym stopniu dla innych państw i korporacji. W drugiej połowie XX wieku jeden z ostatnich bastionów swobodnego przepływu, otwarte morze, został wydzielony w ramach Organizacji Narodów Zjednoczonych w wyniku ustanowienia Prawa Morza. Wcześniej państwa nadbrzeżne sprawowały jurysdykcję jedynie w promieniu trzech mil morskich (5,6 km lub 3,5 mil) od linii brzegowej i nie mogły regulować ruchu statków ani poczynań innych państw znajdujących się dalej od swoich wybrzeży. Nowe porozumienie, podpisane w 1982 r., weszło w życie w 1994 r. i rozszerzyło roszczenia państw nadbrzeżnych do zasobów aż do 350 mil morskich (648 km lub 403 mil) od wybrzeża. Umożliwia to im wydobycie ropy w studniach głębinowych i podpisywanie umów na połowy przemysłowe daleko od wybrzeży. Ten pojedynczy dokument rozszerzył ograniczenia w przemieszczaniu się na 44 procent oceanu, które przeklasyfikowano na morza terytorialne, wyłączne strefy ekonomiczne i rozszerzone szelfy kontynentalne, podobnie jak grodzenie w Anglii 400 lat wcześniej zamieniło wspólne tereny we własność prywatną.

Miliardy dolarów wydane na mapowanie, grodzenie i wyznaczanie granic terytoriów radykalnie zmieniły, ograniczyły i poddały kontroli przepływ ludzi. (...) Kiedy zawodzą bierne przejawy władzy, takie jak mury, granice lub prawa własności, przemoc fizyczna jest często jedynym środkiem, jaki pozostaje, aby zapobiec niepożądanemu przemieszczaniu się. Niektórzy migranci są zabijani przez funkcjonariuszy granicznych, ale większość zgonów na granicach ma miejsce, ponieważ nowe technologie egzekwowania prawa, od murów po drony i zaawansowane technologicznie czujniki, sprawiają, że przekraczanie granic jest znacznie trudniejsze i bardziej niebezpieczne. Migranci są transportowani przez spalone pustynie południowo-zachodnich Stanów Zjednoczonych, przez Morze Śródziemne do Europy na niezdatnych do żeglugi statkach, przez porty w ciasnych kontenerach, wciskani w przedziały silnika autobusów lub wpychani do bagażników samochodów przejeżdżających przez kanał łączący Francję i Wielką Brytanię.

(...) Choć Kapitana Poucha i jego Kopaczy i Lewelerów, którzy zbuntowali się przeciwko grodzeniu wspólnych ziem podczas powstania w Midlands, oraz migrantów takich jak Izaak i Gifty, rodzinę z Ghany, która uciekła przed biedą w poszukiwaniu lepszego życia w Europie, dzieli 400 lat historii, to mają oni podobny problem i podejmują podobne decyzje, aby go rozwiązać. Jedni i drudzy zostali ogrodzeni liniami na mapie, które ograniczały ich zdolność poruszania się i chroniły bogactwo i przywileje innych. Jedni i drudzy odmówili także przestrzegania sztucznych granic – w taki sam sposób, w jaki Harriet Tubman odmówiła przestrzegania systemu niewolnictwa i praw dotyczących zbiegłych niewolników, Mahatma Gandhi odmówił przestrzegania praw brytyjskiego kolonializmu, a Nelson Mandela odmówił przestrzegania południowoafrykańskiego systemu apartheidu. Kopacze i Lewellerzy poddawali w wątpliwość wykluczające linie na mapie, rozkopując żywopłoty i usuwając ślady granicy z ziemi. Dzisiejsi migranci kopią, okrążają, wspinają się lub przecinają płoty, ściany i infrastrukturę bezpieczeństwa wyznaczającą granice globalnego reżimu granicznego. W odpowiedzi na odmowę zaakceptowania własnego niesprawiedliwego wykluczenia spotykają się z pełną przemocą państwa. Podczas buntu w Midlands odmowa ta kosztowała życie ponad czterdziestu rebeliantów. Ich przywódców skazano na śmierć, a następnie poćwiartowano jako ostrzeżenie dla innych, aby przestrzegali nowego systemu grodzeń. Na obrzeżach światowego reżimu granicznego w ciągu ostatnich dziesięciu lat życie straciło ponad 40 000 osób. Przywódcy krajów na całym świecie mają nadzieję, że budowa nowych płotów, utwardzanie granic i śmierć migrantów zniechęcą innych do tej samej podróży. Rewolta w Midlands zakończyła się niepowodzeniem, ale skutki odmowy przestrzegania globalnego reżimu granicznego przez migrantów nadal pozostają kwestią otwartą.

Francuscy filozofowie Gilles Deleuze i Felix Guattari zauważają, że 'Historia od zawsze pisana jest z osiadłego punktu widzenia w imieniu jednolitego aparatu Państwa – nawet gdy było to państwo zaledwie możliwe, gdy mówiono o nomadach. Brakuje nomadologii, przeciwieństwa historii'. Przeciwstawiają oni uporządkowaną logikę państwa nomadzie, który jest w ciągłej drodze, którego podróż nie ma początku i końca, lecz zawsze znajduje się pośrodku. Twierdzą, że ruch powinien stanowić alternatywne podejście dla zrozumienia kondycji człowieka, które nie uprzywilejowuje stanu osiadłego. Michel de Certeau, autor Praktyki życia codziennego, przyznaje, że projekt porządkujący państwa zdominował życie do tego stopnia, że trudno jest działać poza nim, ale jego wkładem jest koncepcja taktyki: drobnego działania jednostek, które działają na rzecz obalenia porządku państwa. De Certeau na przykładzie pieszego poruszającego się po mieście wyjaśnia, w jaki sposób porządek miasta jest przestrzegany i podmywany poprzez pozornie drobne decyzje, które kumulują się, składając się na większe wyzwanie dla władzy.

Odmowa przestrzegania grodzeń i ograniczeń w przemieszczaniu się jest aktem politycznym, który może ujawnić przemoc na granicach i nierówność wpisaną w światowy reżim graniczny. Przez większą część XX wieku granice i suwerenność państwa były odpolitycznione w tym sensie, że nie podlegały dyskusji. Przyjmowano za oczywistość, że ludzie żyli w państwach, w państwach tych znajdowały się narody i narody te powinny stanowić podstawowe jednostki polityczne na świecie. Idea ta przyświecała Traktatowi Wersalskiemu pod koniec I wojny światowej i stanowi podstawę zorganizowanego przez Organizację Narodów Zjednoczonych świata po II wojnie światowej. Przepływy migrantów to taktyka, która repolityzuje koncepcje państw, granic i narodów. Ta repolityzacja nie musi koniecznie oznaczać odrzucenia tych koncepcji; mogłoby to skutkować dalszym zaostrzeniem granic i bardziej ekstremalnymi systemami wychwytywania i kontroli migrantów, o czym świadczą ksenofobiczne reakcje w wielu krajach.

Niemniej jednak tysiące zgonów na granicach oraz bezduszne i nieludzkie traktowanie migrantów stwarzają okazję do zakwestionowania leżącej u podstaw systemu państwowego logiki, która opiera się na brutalnym wykluczeniu na granicach. Pomimo ofiar śmiertelnych na granicach i przemocy ze strony państwa, kolejne miliony ludzi w dalszym ciągu migrują. Decyzje tych migrantów są tym, co Simon Springer nazywa 'rewolucją codzienności', w której jednostki stają się 'powstańcami', odrzucając istniejące struktury dominacji i podążając własną drogą. Odmawiając przestrzegania muru, mapy, granicy posesji, granicy, dokumentu tożsamości lub reżimu prawnego, mobilni ludzie zakłócają państwowe schematy wykluczenia, kontroli i przemocy. Robią to, po prostu poruszając się".

R. Jones, Violent Borders. Refugees and the Right to Move, London and New York 2016.