The enclosures and heretical Christian communism
"Kautsky has to account for the rise of radical communist movements in the Middle Ages and the Reformation era. He sees these movements as recovering the initial impulse of early Christian communism, albeit transforming this impulse from a passive to an active role. This shift, he argues, was due to crucial economic changes. Thus, in the second chapter of Forerunners he sets the context for later radical developments. Here we find treatments of various wage-workers and nascent classes: artisans, guilds and journeymen, the roles of apprentices and masters, the organisation of groups in what would later be called class struggle, the village-communes with land held in common (Markgenossenschaft) and the ‘mining right [Bergrecht]’, the tensions between town artisans and miners, the rise of early capitalist engagement with mining, and the miners themselves. What emerges from this analysis is that the Middle Ages was certainly not stagnant in terms of economic changes and that class struggle was already becoming a paramount issue.
(...) Kautsky gives more time to what is often called the Bohemian Reformation, focusing mostly on the major group known as the Taborites (from their base in Tabor). Emerging in the fourteenth century under the inspiration of Jan Hus (who was promptly burnt at the stake for his teachings), their biblically-based theological and liturgical criticisms of Rome were closely connected with their communistic organisation and formidable military might. Not to be neglected here are the economic developments in Bohemia, in terms of mining, an emerging money economy, enclosures and deep changes in the class relations of the peasantry and nobility. Indeed, class provides the key to the initial success of the Taborites and their undoing, at least in their first phase. Focused on peasants and relatively new wage workers, it was able to develop both ‘democratic’ organisation and forms of production.
(...) To return to Kautsky’s reconstruction: if Thomas More’s was his personal favourite, then ‘in popular consciousness [Volksbewußtsein] Müntzer was and is the most brilliant embodiment of heretical communism’. Saxony, Kautsky begins, had experienced an economic boom from its mining and weaving activities. Indeed, if one travels through Saxony and Thuringia today, preferably by bicycle or on foot, one can still find mines across the countryside, some operating and others no longer so. The situation in Saxony was favourable to Luther, protected by the Elector, but also for the more radical Müntzer, who found the miners, weavers and peasants responsive to his message. Kautsky later returns to the question of socio-economic conditions, as the revolution itself draws near. Now he focuses on the deteriorating conditions for peasants in light of early commodity production and primitive accumulation of capital in the fifteenth century, the wave of enclosures [of the commons] and the consequent indigence of peasants seeking work.
(...) Müntzer had moved from seeking to persuade others to rousing his associates and comrades. (...) Indeed, here we find the crucial combination of both communal organisation and insurrection. As Kautsky quotes:
'In regard to what was to be understood by ‘the Gospel’, he asserts: ‘It is an article of our creed, and one which we wish to realise, that all things are in common [omnia sunt communia], and should be distributed as occasion requires, according to the several necessities of all. Any prince, count, or baron who, after being earnestly reminded of this truth, shall be unwilling to accept it, is to be beheaded or hanged’."
R. Boer, Red Theology: On the Christian Communist Tradition, Leiden and Boston 2019.
Grodzenia i heretycki komunizm chrześcijański
"Kautsky musi uwzględnić powstanie radykalnych ruchów komunistycznych w średniowieczu i okresie reformacji. Postrzega te ruchy jako powracające do wyjściowego impulsu wczesno chrześcijańskiego komunizmu, aczkolwiek przekształcają one ten impuls z biernego w czynny. To przesunięcie, twierdzi, spowodowane było ważnymi zmianami gospodarczymi. Tak więc w drugim rozdziale Poprzedników współczesnego socjalizmu wyznacza kontekst dla późniejszych radykalnych przemian. Znajdujemy tutaj omówienie różnych pracowników najemnych i klas wschodzących: rzemieślników, cechów i czeladników, roli uczniów i mistrzów, organizacji grupowej w tym, co później zostanie nazwane walką klas, komun wiejskich z ziemią użytkowaną wspólnie (Markgenossenschaft) i 'prawem górniczym' [Bergrecht], napięć między miejskimi rzemieślnikami i górnikami, powstania wczesno kapitalistycznego związku z górnictwem i samymi gwarkami. Tym, co wyłania się z tej analizy jest obraz średniowiecza daleki od stagnacji w zakresie zmian gospodarczych i walki klasowej, która już wtedy stawała się kwestią nadrzędną.
(...) Kautsky poświęca więcej uwagi temu, co często nazywane jest Czeską Reformacją, skupiając się głównie na czołowej grupie znanej jako Taboryci (od ich siedziby w miejscowości Tabor). Zawiązawszy się w czternastym wieku z inspiracji Jana Husa (który został rychło spalony za swoje nauki), ich oparta na biblii teologiczna i liturgiczna krytyka Rzymu była ściśle związana z ich komunistyczną organizacją i znaczącą siłą militarną. Nie można tutaj pominąć zagadnień rozwoju gospodarczego w Czechach, jeśli chodzi chodzi o górnictwo, rodzącą się gospodarkę pieniężną, grodzenia [dóbr wspólnych] i głębokie zmiany w stosunkach klasowych między chłopstwem a szlachtą. Istotnie, klasa była kluczem do początkowych sukcesów Taborytów i do ich zguby, zwłaszcza w pierwszej fazie ich działalności. Koncentrując się na chłopach i relatywnie nowych pracownikach najemnych, byli zdolni do rozwinięcia zarówno 'demokratycznej' organizacji, jak i form produkcji.
(...) Wracając do rekonstrukcji autorstwa Kautsky'ego: jeśli Tomasz Morus był jego personalnym ulubieńcem, to 'w ludowej świadomości [Volksbewußtsein] Müntzer był i jest najwspanialszym ucieleśnieniem heretyckiego komunizmu'. Saksonia, rozpoczyna Kautsky, doświadczyła boomu gospodarczego dzięki działalności górniczej i tkackiej. Rzeczywiście, jeśli wybrać się w podróż wzdłuż Saksonii i Turyngii, najlepiej rowerem lub pieszo, ciągle natrafia się na kopalnie rozsiane po wsi, niektóre czynne, inne już nie. Sytuacja w Saksonii była sprzyjająca dla Lutra, ochranianego przez Elektora, ale także dla bardziej radykalnego od nich Müntzera, który znalazł w górnikach, tkaczach i chłopach odpowiedź na swoje wezwanie. Kautsky później powraca do kwestii warunków społeczno-gospodarczych, kiedy nadciąga rewolucja. Tutaj koncentruje się na pogarszającym się położeniu chłopów w świetle wczesnej produkcji towarowej i pierwotnej akumulacji kapitału w piętnastym wieku, fali grodzeń [dóbr wspólnych] i wynikającej stąd nędzy chłopów poszukujących pracy.
(...) Müntzer przebył drogę od prób przekonywania do podburzania swoich współpracowników i towarzyszy. (...) Faktycznie, znajdujemy u niego kluczowe połączenie komunalnej organizacji i insurekcji. Jak cytuje Kautsky:
'W odniesieniu do tego, co miało być rozumiane pod nazwą <<Ewangelii>, on [Müntzer] stwierdza: <<Jest to artykuł naszego wyznania wiary, który pragniemy urzeczywistnić, że wszystkie rzeczy są wspólne [omnia sunt communia] i powinny zostać rozprowadzane w miarę potrzeb, zgodnie z potrzebami wszystkich. Każdy książę, hrabia lub baron, który po szczerym przypomnieniu mu tej prawdy, nie będzie chciał jej przyjąć, ma zostać ścięty lub powieszony>>'."
R. Boer, Red Theology: On the Christian Communist Tradition, Leiden and Boston 2019.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz