poniedziałek, 6 stycznia 2020

The fellow creatures / Towarzysze stworzenia

The fellow creatures
"[Thomas] Tryon combined German mysticism (Heinrich Cornelius Agrippa and Jacob Böhme), neo-Platonism (Pythagoras), and Indian Hinduism into an argument that vegetarianism promoted human 'health, long life, and happiness'. He followed the Ranter shoemaker Jacob Bauthumley, who wrote, 'I see that God is in all Creatures, Man and Beast, Fish and Fowle, and every green thing'. Tryon saw enclosed lands [the commons] as 'the effects of Violence' and relatedly observed that cattle and other animals were being industrially produced and turned into 'a grand Commodity, and (as it were) a Manufacture'. Tryon called animals 'Fellow Citizens of the World'; they possessed natural rights. Profound influenced by Brahmin philosophers of India, he wrote a different kind of history from below - 'The Horses Complaint against their Masters' - as well as a different kind of history from above: 'The Complaints of Birds and Fowls of Heaven to their Creator, for the Oppressions and Violences Most Nations on Earth do offer onto them, particularly the People Called Christians, lately settled in several Provinces in America'. Tryon narrated these complaints in the animal voice: 'We [horses] with great Toil and Labour draw their [master's] Luggage in Carts and Wains, and their fat lazy Paunches in Charriots and Coaches'.
Tryon and Lay were both fond of the phrase 'fellow creature' which was to English revolutionaries of the 1640s and 1650s what 'citizen' was later to the French - a means of expressing equality, solidarity, and unity within movement. Long after the restoration of monarchy in 1660, 'fellow creature' survived as a mark of radicalism, a red thread that would thicken over time and stand out in the weave of abolitionism in the nineteenth century. Benjamin used the phrase repeatedly to refuse division and to express kinship with fellow Quakers, indentured servants, slaves - and animals. All creatures were fellow creatures".
M. Rediker, The Fearless Benjamin Lay: The Quaker Dwarf Who Became the First Revolutionary Abolitionist, New York and London 2017, p. 111-112.

Towarzysze stworzenia


"[Thomas] Tryon połączył niemiecki mistycyzm (Heinrich Cornelius Agrippa i Jakob Böhme), neoplatonizm (Pitagoras) i indyjski hinduizm na rzecz argumentu, że wegetarianizm sprzyja ludzkiemu 'zdrowiu, długowieczności i szczęściu'. Podążał za ranterem i szewcem Jacobem Bauthumleyem, który pisał 'widzę Boga we wszystkiem stworzeniu, w Człeku i Zwierzu, Rybie i Ptactwie, i w każdej zielonej rzeczy'. Tryon postrzegał grodzone ziemie [dobra wspólne] jako 'wynik przemocy' i odpowiednio zauważał, że bydło i inne zwierzęta są przemysłowo produkowane i obrócone w 'naczelny towar, (jakby były) wyrobem'. Tryon nazywał zwierzęta 'towarzyszami obywatelami świata'; posiadały prawa naturalne. Znacząco zainspirowany przez bramińskich filozofów z Indii, napisał innego rodzaju historię oddolną - 'Konie skarżą się na swoich Panów' - a także odmienną historię pisaną z góry - 'Skargi Ptaków i Drobiu Nieba do ich Stwórcy, na Ucisk i Gwałty, który Większość Narodów Ziemi im zadaje, zwłaszcza Ludzie zwani Chrześcijanami, ostatnimi czasy osiedleni w kilku Prowincjach w Ameryce'. Tryon przedstawiał te skargi głosem zwierzęcym: 'My [konie] z wielkim Trudem i Znojem przenosimy ich [Panów] bagaże w Wagonach i Skrzyniach, i ich tłuste, leniwe Sadła w Rydwanach i Powozach'.
Tryon i [Benjamin] Lay obaj polubili frazę 'towarzysze stworzenia', która dla angielskich rewolucjonistów w latach 1640-1650 była tym, czym 'obywatel' był później dla Francuzów - sposobem na wyrażenie równości, solidarności i jedności w ruchu. Na długo po restauracji monarchii w roku 1660, 'towarzysz stworzenia' przetrwał jako symbol radykalizmu, czerwona nić, która z czasem nawinęła się i dała o sobie znać w abolicjonizmie dziewiętnastowiecznym. Benjamin używał tej frazy wielokrotnie, by przeciwstawiać się podziałom i by wyrazić pokrewieństwo z towarzyszami kwakrami, sługami, niewolnikami - i zwierzętami. Wszystkie stworzenia były towarzyszami stworzenia".
M. Rediker, The Fearless Benjamin Lay: The Quaker Dwarf Who Became the First Revolutionary Abolitionist, New York and London 2017, s. 111-112 (tłum. własne).

1 komentarz:

  1. Dziękuję Panu za tego bloga i za te tłumaczenia. W nawiązaniu do Pańskiego artykułu na fb i do jego głównego bohatera Benjamina Lay'a to muszę napisać, że jestem niemiło zaskoczony, że tego człowieka ze swojej społeczności wykluczyli nawet Kwakrzy. Ale fajnie, że zawsze można o tym przeczytać.

    OdpowiedzUsuń