The body of technosphere and apparatuses of capture of the future
“A recent paper by Zalasiewicz and others in The Anthropocene Review tries to estimate the size of the technosphere. Using some rough approximations, the authors estimate the mass of this built world of things to be thirty trillion tons. To give some perspective to that figure, it can be compared with the human biomass, which has been estimated at three hundred million tons. That’s huge. It’s apparently twelve times the biomass of all wild terrestrial animals. Yet the human biomass is tiny in relation to the technosphere that we have built. We have built, in a relatively short time, a quantity of technical structures and equipment whose total mass is apparently something like a hundred thousand times our own, human mass.
What to me is interesting about the specific kinds of durability of the technosphere that emerged over the last one hundred or 150 years, is the way that the longevity of new technical structures, built with materials like steel and concrete, allowed projects to be “projected” into the future: in such a way that, in business ventures, the future could be captured in a new way. My interest here is in the processes of capture. I think Deleuze’s term, an “apparatus of capture” is quite useful for thinking about something that is much larger than just the market, or material production, or the factory system, or other ways in which we’ve thought of the history of capitalism.
Capture takes many forms. While it can take a form such as the factory, where an assembly process is organized to capture and concentrate revenue, it can also be as simple as, for example, the toll booth or the customs house, something that imposes a detour and extracts a payment from some traffic or process going through. But while the form of the apparatus of capture can greatly vary, over the last 150 years there has been a marked change in how capture happens: certain technical developments have created the ability, not just to build systems of assembly or detour, but to build an apparatus of capture that appears to extract revenue from the future.
The most obvious example of this new ability to capture income from the future, in the period I’m sketching here, was the long-distance railway. There you see the importance of durable materials such as steel. Until the 1860s, rails were usually made from wrought iron. Because iron is a brittle material, subject to fracturing under repeated stress, the rails had to be replaced every twelve months. So there was a certain limit on the distance over which it made sense to build railway systems. When it became possible to use steel, a more durable material, instead of having to replace the rails every twelve months, they could last for ten times that period. The use of steel rails is one example of changes in durability but of course other forms of engineering were associated with this. So you could build something that was both extended in space, transcontinental railways, colonial railways and so on, much larger than the local railways of the first part of the 19th century; but also extended in time, because the line that was built promised a revenue back to those involved in the enterprise that could reliably be expected to flow for the next ten, fifteen, or twenty years.
The new technical and political durability of railways made it possible to turn the share into a form of property in its own right, consisting of a claim on that durable future—on the future earnings of the business. Its value was no longer based on adding up the material worth of the firm’s physical assets. It was based on projecting forward this apparatus of capture to calculate the value of the future ten, fifteen, or twenty years of revenue, sold to an investor in the present. So in the case of a railway, the share value was now based on expectations about the amount of freight the line would transport, the number of passengers it would carry, what rate could be charged for that freight and those passengers, what wages might be paid to those who were going to run this apparatus and so on. Out of those future calculations an estimate could be made of the surplus that might be paid as an annual return, in the form of a dividend, to those who purchased the shares. The share had become a device for making widely available in the present a financial claim on the future. That was a radical transformation in relations to the future. It was a transformation that has not been captured in the accounts we have of the history of the business corporation, or of modern capitalism.
The set of political arrangements and technical devices in which it is possible to tax the future, it is possible to draw income from the future into the present—I think one’s got a way of approaching (…) a different understanding of time and modernity.
The difference here is precisely of that order: between a present moment and the future. There emerged this way of entering into and feeding off the future and bringing it back, which is a parasitic process of impoverishing the future. Because that future, when it happens, will be a future that has to pay back the debt; a debt that was not incurred as an investment of the actual cost of improving things (…). It’s an imposing of debt that, thanks to the new apparatuses of capture, represents a calculation of how much of a future revenue can be recouped. So people in the future—ten, twenty, or a hundred years down the road—will be people living that future, who have to pay back the revenue that has been already accumulated by those who were able to set up those futures, those apparatuses for penetrating and capturing the future.
We are the people impoverished by previous moments of extraordinary accumulations and appropriations that were gained at the expense of the future. Somehow we’ve been able to live with this inverted relationship to the future for 150 years or so. How? How have we managed for so long to persuade ourselves that it was okay to continually impoverish the future? How have we managed to live in the world of the business firm and the modern city, in which the entrepreneur and the speculator are allowed to extract ever greater amounts of wealth to be imposed and repaid as a burden of debt on those who come after?
One of the ways to make this relation to the future appear to work and to make it seem viable was to say, well, don’t worry, because this apparatus we’re building, this railway, let’s say, is going to grow. It will contribute to a dynamic of growth. It’s going to carry more passengers every mile, more freight, it’s going to extend its network. This growth will enrich the future. We came to think of growth, not as the speculator’s unreliable promise, but as a sort of underlying economic energy that drives modernity. However, understood as an apparatus for capturing revenue from the future, from this perspective it’s not. Rather, growth is a compensation arrangement that you have to promise to explain to people how it’s possible for so much wealth to be accumulated from the future without the future seeming to suffer. The future won’t suffer, we were told, because there will be growth. The pie will get bigger and bigger. From this perspective, I’m suggesting, growth is not the sort of natural unfolding of the powers of the development of productive relations. It’s a compensatory mechanism that we get stuck with because we’ve bought into these apparatuses of capture. And of course it has its limits. The growth of the enterprise often doesn’t work out. It doesn’t matter to the original entrepreneur that the project doesn’t work, and his railways are going to go broke. The Panama Canal project was, at least on the first attempt to build it, by Ferdinand de Lesseps, a complete disaster. It doesn’t matter to those who had already pocketed their money and had the statues of themselves built.
This way of thinking helps us bring to mind is that that collective includes the future. Not because suddenly, confronted by the threat of climate collapse, we have to be more responsible towards our grandchildren; but because we’ve actually developed over the last century and a half a very novel way of acting in relation to the future. But we have not recognized it, not acknowledged it, and not brought it into our politics. One of the ways we could do that is to become much more attentive to these mechanisms of capture that work this way and try to operate our politics on those mechanisms. By making visible, and articulating, the terms in which they establish relations between ourselves and those who come after.”
T. Morton, The Body Politics that Captured the Future In B. Latour, S. Schaffer, P. Gagliardi (eds.), A Book of the Body Politic. Connecting Biology, Politics and Social Theory, San Giorgio Dialogue 2017.
Ciało technosfery i aparaty pochwycenia przyszłości
“Ostatni artykuł autorstwa Zalasiewicza i współpracowników, opublikowany w czasopiśmie The Anthropocene Review, usiłuje oszacować rozmiar technosfery. Dokonując pewnych przybliżonych obliczeń, autorzy szacują masę tego zbudowanego świata rzeczy na 30 bilionów ton. Aby dać Wam jakąś perspektywę na tę liczbę, może ona zostać porównana z ludzką biomasą, którą oblicza się na trzysta milionów ton. To ogrom. [Technosfera] liczy najwyraźniej dwunastokrotność biomasy wszystkich dzikich zwierząt lądowych. Ludzka biomasa jest niewielka w stosunku do wybudowanej przez nas technosfery. Zbudowaliśmy w relatywnie krótkim czasie techniczne struktury i ich wyposażenie, których łączna masa to najwyraźniej około sto tysięcy razy więcej niż nasza własna, ludzka masa.
Tym, co mnie interesuje odnośnie specyficznych rodzajów trwałości technosfery, która wyłoniła się na przestrzeni ostatnich 100 czy 150 lat, to sposób, w jaki długowieczność nowych struktur technicznych, zbudowanych przy użyciu materiałów takich jak stal i beton, pozwoliła na ‘rzutowanie’ projektów na przyszłość: w biznesowych przedsięwzięciach przyszłość może zostać uchwycona w nowy sposób. Interesują mnie tutaj procesy pochwycenia. Myślę, że termin Deleuze’a ‘aparat pochwycenia’ jest dość użyteczny w ujmowaniu czegoś, co jest znacznie większe niż rynek, czy produkcja materialna, czy system fabryczny, albo inne sposoby, za pomocą których myśleliśmy o historii kapitalizmu.
Pochwycenie przybiera wiele form. Podczas gdy może przybrać formę taką jak fabryka, gdzie proces montażu zostaje zorganizowany po to, by pochwycić i skoncentrować nadwyżkę, może być również rzeczą tak elementarną jak – przykładowo – punkt poboru opłat albo urząd celny, coś, co narzuca objazd i wyciąga opłatę z jakiegoś rodzaju ruchu czy procesu. Ale choć formy aparatu pochwycenia mogą się znacznie różnić, poprzez ostatnich 150 lat nastąpiła wyraźna zmiana w sposobie pochwytywania: pewne postępy w technice stworzyły zdolność nie tylko do budowania systemów montażu lub objazdu, ale do stworzenia aparatu pochwycenia, który wydaje się czerpać dochody z przyszłości.
Najbardziej oczywistym przykładem tej nowej zdolności do pochwycenia dochodu z przyszłości, w okresie, który tu naszkicowałem, była kolej dalekobieżna. To tutaj widzimy wagę trwałych materiałów takich jak stal. Do lat 60. XIX wieku szyny były zwykle wykonywane z kutego żelaza. Ponieważ żelazo jest materiałem kruchym, podatnym na pęknięcia przy powtarzającym się obciążeniu, szyny musiały być wymieniane co dwanaście miesięcy. Tak więc istniało pewne ograniczenie, co do odległości, na których budowanie systemów kolejowych miało sens. Kiedy użycie stali, bardziej trwałego materiału, stało się możliwe, zamiast wymieniać szyny co dwanaście miesięcy, mogły one przetrwać dziesięć razy dłużej. Użycie stalowych szyn jest jednym z przykładów zmian w trwałości, ale były z nim oczywiście powiązane inne formy inżynieryjne. Tak więc można było wybudować coś, co było zarówno rozszerzone w przestrzeni – koleje transkontynentalne, koleje kolonialne itd., znacznie większe niż lokalne sieci kolejowe z pierwszej połowy XIX wieku; ale także rozciągnięte w czasie, ponieważ wybudowana linia obiecywała nadwyżkę stronom włączonym w przedsiębiorstwo, co do której można było rozsądnie oczekiwać, że będzie płynąć przez kolejnych 10, 15 czy 20 lat.
Nowa techniczna i polityczna trwałość kolei umożliwiła przekształcenie udziałów w samodzielną formę własności, wyrażającą się w roszczeniu do trwałej przyszłości – do przyszłych dochodów przedsiębiorstwa. Jego wartość wartość nie była dłużej oparta na sumowaniu materialnej wartości fizycznych aktywów firmy. Była ona ufundowana na rzutowaniu w przód tego aparatu pochwycenia, by skalkulować wartość przyszłych dziesięciu, piętnastu czy dwudziestu lat przychodów, sprzedawanych inwestorowi w teraźniejszości. Tak więc w przypadku kolei wartość udziałów była teraz oparta na oczekiwaniach, co do rozmiarów frachtu, który linia miała transportować, liczby pasażerów, których miała zabierać, tego, ile miałyby wynosić płace tych, którzy obsługiwaliby ten aparat itd. Z tych kalkulacji co do przyszłości wynikała oszacowana nadwyżka, która mogłaby być wypłacana jako roczny zwrot, w formie dywidendy, tym, którzy zakupili udziały. Akcje stały się narzędziem szeroko dostępnym w teraźniejszych roszczeniach finansowych dotyczących przyszłości. To była radykalna transformacja stosunku do przyszłości. Była to transformacja, która nie została uchwycona w narracjach, jakie mamy na temat historii korporacji biznesowej, czy nowoczesnego kapitalizmu.
Zestaw politycznych rozwiązań i technicznych urządzeń, w którym jest możliwe opodatkować przyszłość, jest możliwe wypisać dochód z przyszłości w teraźniejszości – sądzę, że mamy tutaj do czynienia ze sposobem odmiennego rozumienia czasu i nowoczesności.
Różnica dotyczy tu w rzeczy samej porządku [czasowego]: pomiędzy momentem teraźniejszym a przyszłością. Wyłania się tu sposób wchodzenia w i karmienia się przyszłością i sprowadzania jej z powrotem, który jest pasożytniczym procesem ubożenia przyszłości. Ponieważ ta przyszłość, kiedy się wydarzy, będzie przyszłością, która będzie musiała spłacić swój dług; dług, który nie został poniesiony jako inwestycja równa rzeczywistym kosztom ulepszenia rzeczy. To narzucanie długu, który – dzięki nowym aparatom pochwycenia – reprezentuje kalkulacje, co do tego, jak wiele przyszłego zysku może zostać zwrócone. Tak więc ludzie w przyszłości – za dziesięć, dwadzieścia lub sto lat w przód – będą ludźmi żyjącymi tą przyszłością, którzy będą musieli spłacić dochody, jakie zostały już zakumulowane przez tych, którzy byli w stanie stworzyć te przyszłości, te aparaty penetrowania i pochwytywania przyszłości.
Jesteśmy ludźmi zubożałymi przez poprzedzające nas chwile niezwykłych akumulacji i zawłaszczeń, które zostały przeprowadzone na koszt przyszłości. W jaki sposób byliśmy w stanie żyć z tą odwróconą relacją do przyszłości przez mniej więcej 150 lat? Jak? Jak udawało nam się przez tak długi czas przekonywać nas samych, że ciągłe zubażanie przyszłości jest w porządku? Jak udawało nam się żyć w świecie firmy biznesowej i nowoczesnego miasta, w których przedsiębiorca i spekulant mogą czerpać coraz większych rozmiarów bogactwa, które mają być nakładane i spłacane jako ciężar długu przez tych, którzy przyjdą po nich?
Jednym ze sposobów, dzięki którym ta relacja wobec przyszłości miała wyglądać tak jakby działała i była wykonalna, było powiedzenie: no cóż, nie martw się, ponieważ ten aparat [pochwycenia], który budujemy – powiedzmy, ta kolej – będzie rosnąć. Przyczyni się do dynamicznego wzrostu. Będzie zabierać więcej pasażerów z każdą milą, więcej frachtu, będzie rozciągać swoją sieć. Ten wzrost wzbogaci przyszłość. Przywykliśmy do myślenia o wzroście nie jak o niewiarygodnej obietnicy spekulanta, ale jak o swego rodzaju gospodarczej energii napędzającej nowoczesność. Jednakże, gdy rozumieć go jak aparat pochwytywania nadwyżki z przyszłości, to nie działa w ten sposób. Wzrost jest raczej kompensacyjnym układem, który musisz obiecać ludziom, by wyjaśnić im jak możliwe jest to, że tak wiele bogactwa akumuluje się z przyszłości bez obciążania tej przyszłości cierpieniami. Przyszłość nie ucierpi, mówi się nam, ponieważ nastąpi wzrost. Ciastko będzie większe i większe. Z tej perspektywy, sugerowałbym, że wzrost nie stanowi rodzaju naturalnego rozwijania relacji produkcji. Jest on kompensacyjnym mechanizmem, w którym utknęliśmy, ponieważ kupiliśmy te wszystkie aparaty pochwycenia. I oczywiście ma on swoje ograniczenia. Wzrost przedsiębiorstwa często nie następuje. Nie ma to znaczenia dla pierwotnego przedsiębiorcy, że projekt nie wypali, a jego koleje zbankrutują. Projekt Kanału Panamskiego był, przynajmniej przy pierwszym podejściu do jego budowy, autorstwa Ferdynanda de Lessepsa, kompletną klapą. Nie ma to jednak znaczenia dla tych, którzy już zgarnęli swoje pieniądze i kazali postawić sobie pomniki.
Ten sposób myślenia pomaga nam uzmysłowić sobie, że kolektyw zawiera przyszłość. Nie dlatego, że nagle, skonfrontowani z groźbą klimatycznej zapaści, musimy być bardziej odpowiedzialny wobec naszych wnuków; ale dlatego, że rozwinęliśmy przez ostatnie półtora stulecia bardzo nowatorski sposób działania w odniesieniu do przyszłości. Ale nie rozpoznaliśmy go, nie uznaliśmy go i nie uczyniliśmy przedmiotem naszej polityki. Jednym ze sposobów, dzięki którym moglibyśmy to zrobić, jest to, żebyśmy stali się bardziej wyczuleni na mechanizmy pochwycenia i starali się skierować naszą politykę na te mechanizmy. Poprzez uczynienie widzialnymi i artykułowanie warunków, w jakich ustanawiają one relacje między nami a tymi, którzy przyjdą po nas”.
T. Morton, The Body Politics that Captured the Future, [w:] B. Latour, S. Schaffer, P. Gagliardi (eds.), A Book of the Body Politic. Connecting Biology, Politics and Social Theory, San Giorgio Dialogue 2017.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz