"Pasagrada law is an example of an informal and unofficial legal system developed by urban oppressed classes living in the ghettos and squatter settlements, which seeks to maintain community survival and social stability in a capitalist society based on speculation in land and housing.
(...) Pasagrada law does not claim to regulate social life outside Pasagrada, nor does it question the criteria of legality prevailing in the larger society. (...) Pasagrada law achieves its informality, subtelty, and flexibility through selective borrowing from the official legal system. (...) In a nonrevolutionary situation, unofficial legality is one of the few instruments that can be used by the urban oppressed classes to organize community life, enhance the stability of the settlement, and thus maximize the possibility of resistance against intervention by the dominant classes, thereby increasing the political cost of any such action.
(...) Though Pasagrada law reflects the social stratification of the community and does not transcend, in its ideology, the liberal tradition of capitalism (probably in its social-democratic version) it seems to me that as a functioning legal apparatus it possesses some characterstics that would, under different social conditions, be desirable in an alternative to the professionalized, expensive, inaccessible, slow, esoteric, and discriminatory State legal system in capitalist societies.
(...) Pasagrada law is accessible both in terms of its cost in money and time and in terms of the general pattern of social interaction. Pasagrada residents do not pay lawyers' fees or court costs. (...) They do not have to pay for transportation or lose a day's salary as they would if they had to consult a lawyer or attend the court in Rio.
(...) The mode of social interaction within RA [Resident's Association] is close to that of everyday life. People do not change clothes to go to the RA, or engage in ritualistic self-presentation, and they use ordinary language to convey the facts, values, and arguments of the case. (...) The legal process in Pasagrada has developed what I have called a folk technical language. (...) Thorough history rhetoric has flourished in periods when social and political power were relatively widely distributed among the members of relevant community. (...) The consolidation of repression as the paramount feature of the law was achieved only with the birth of modern capitalist societies when the law of the State became an instrument of political unification and social integration in societies divided into antagonistic classes.
Concentration of power brings with it control over language and silence, which undermines the collectivization of language and silence upon which the free flow of rhetorical argumentation is based. Rhetoric is inherently anarchic for it tends to subvert preconceived formal schemes of interaction (including language and silence) allowing free reign of fantasy and imagination.
(...) The rhetoric of Pasagrada law is less result of widely shared power than of widely shared powerlessness".
B. De Sousa Santos, The Law of the Oppressed: The Construction and Reproduction of Legality in Pasagrada, "Law and Society Review", Volume 12, Number 1, Fall 1977.
Nieformalność i prawo uciśnionych
"Prawo Pasagrady stanowi przykład nieformalnego i nieoficjalnego systemu prawnego, rozwiniętego przez uciskane klasy miejskie, zamieszkujące getta i osiedla skłoterskie, który usiłuje podtrzymać zdolność społeczności do przetrwania i społeczną stabilność w kapitalistycznym społeczeństwie opartym na spekulacjach wokół ziemi i mieszkalnictwa.
(...) Prawo Pasagrady nie usiłuje regulować życia społecznego poza Pasagradą, ani nie kwestionuje kryteriów praworządności obowiązujących w całym społeczeństwie. (...) Prawo Pasagrady osiąga swoją nieformalność, subtelność i elastyczność poprzez selektywne zapożyczenia z oficjalnego systemu prawnego. (...) W sytuacji nierewolucyjnej nieoficjalna legalność stanowi jeden z nielicznych instrumentów, których uciskane klasy miejskie mogą użyć, by organizować życie społeczne, zapewnić stabilność osadnictwu i tym samym zmaksymalizować możliwości oporu wobec interwencji ze strony klas dominujących, poprzez zwiększenie politycznego kosztu każdej takiej interwencji.
Chociaż prawo Pasagrady odzwierciedla społeczną stratyfikację i nie wykracza poza ideologię liberalnej tradycji kapitalizmu (być może w jej socjaldemokratycznej wersji), wydaje mi się, że jako działający aparat prawny dysponuje pewnymi cechami, które mogłyby - pod innymi społecznymi warunkami - okazać się pożądane jako alternatywa dla sprofesjonalizowanego, kosztownego, niedostępnego, powolnego, ezoterycznego i dyskryminującego państwowego systemu prawnego, który obowiązuje w kapitalistycznych społeczeństwach.
(...) Prawo Pasagrady charakteryzuje się dostępnością zarówno pod względem kosztu wyrażonego w pieniądzach i czasie, jak i w kategoriach ogólnego wzorca dla społecznych interakcji. Rezydenci Pasagrady nie płacą pensji prawników, ani opłat sądowych. (...) Nie muszą płacić za transport albo tracić dniówki, co miałoby miejsce, gdyby zdecydowali się skonsultować z adwokatem albo udać się do sądu w Rio.
(...) Model społecznej interakcji w obrębie RA [Stowarzyszenia Rezydentów] jest zbliżony do życia codziennego. Ludzie nie muszą zmieniać ubrań, gdy wybierają się do RA, ani oddawać się rytualistycznej autoprezentacji i używają zwyczajnego języka, by zaprezentować fakty, wartości i argumentacji w sprawie.
(...) Proces prawny w Pasagradzie doprowadził do rozwoju tego, co nazwałem ludowym językiem roboczym. (...) W toku historii retoryka rozkwitała w okresach, w których społeczna i polityczna władza były względnie szeroko rozdystrybuowane wśród członków danej społeczności. (...) Konsolidacja represji jako cecha znamionująca prawo zaistniała dopiero wraz z narodzinami nowoczesnych społeczeństw kapitalistycznych, kiedy to prawo państwowe stało się instrumentem politycznej unifikacji i społecznej integracji w społeczeństwach podzielonych na antagonistyczne klasy.
Koncentracja władzy przynosi ze sobą kontrolę nad językiem i ciszą, która udaremnia możliwość kolektywizacji języka i ciszy, opierającą się na wolnym przepływie argumentacji retorycznej. Retoryce przynależy anarchiczność, ponieważ ciąży ona ku subwersji z góry przyjętych formalnych schematów interakcji (w tym języka i ciszy) i pozwala na wolne władztwo fantazji i wyobraźni.
B. De Sousa Santos, The Law of the Oppressed: The Construction and Reproduction of Legality in Pasagrada, "Law and Society Review", Volume 12, Number 1, Fall 1977.
(...) Retoryka w prawie Pasagrady jest w mniejszym stopniu wynikiem szeroko współdzielonej władzy niż szeroko współdzielonej niemocy".
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz